Vinho Verde/Minho

9 subregio’s hebben elk hun eigen dominante druivenrassen en uiteenlopende karakters. 3 gebieden profileren zich het sterkst, met op kop de Minho. Daar worden de Alvarinhos geproduceerd die bij de beste witte wijnen van Portugal gerekend worden. Die komen in allerlei gedaanten gaande van strak mineralig en fris tot mondvullend en diep. Ze worden allemaal gemaakt op het grondgebied van 2 gemeenten, Moncão en Melgaço. We zitten hier ruim 60km landinwaarts waardoor de oceaaninvloed wat minder is en de druiven vaak rijper zijn dan in de kustgebieden.

Iets zuidelijker, in de vallei van de Lima, en dichter bij de oceaan worden met de Loureirodruif heel aromatische witte wijnen gemaakt. Over het algemeen zijn ze een stuk eenvoudiger dan de Alvarinhos.

De derde opvallende subregio, aan de oevers van de Douro, is meteen ook de zuidgrens. Terwijl de bovenloop van de Douro een aparte appellatie vormt met een warm klimaat dat zich uitstekend leent tot de productie van zoete portwijnen, heeft de monding van de stroom een duidelijk Atlantisch klimaat. 

Hier worden dan ook met de Avesso heel fris en karaktervolle witte Vinho Verdes gemaakt.

Wat alle wijnen van de Vinho Verde gemeen hebben, is een opvallend groot bewaarpotentieel. Zelfs eenvoudige wijnen behouden jarenlang hun frisheid op fles omdat ze prima zuren hebben bij de start. De beste Alvarinhos kunnen dan weer probleemloos 20 jaar kelderrijping aan. Het loont de moeite om bij elke nieuwe oogst een paar flesjes te ‘vergeten’ in de kelder.

De Vinho Verde was lange tijd synoniem met licht parelende wijnen. Dat is makkelijk te verklaren. Na de zomer koelde het in het heuvelachtige noorden van Portugal  snel af waardoor de gisting van het druivensap meestal stilviel nog voor alle suikers in alcohol waren omgezet. Als de wijn dan in de lente op de markt kwam, was die gisting door de voorjaarstemperatuur weer op gang gekomen en de CO2 die zo gevormd werd, zorgde voor lichte bubbels.

Aangezien bubbels niet alleen aangenaam zijn maar ook camouflerend werken, ging men 

het natuurlijk proces in de 20ste eeuw kunstmatig nabootsen door CO2 toe te voegen aan eenvoudige Vinho Verde. Vandaar dat heel wat wijnliefhebbers Vinho Verde nog associëren met eenvoudige, licht parelende wijn.

Alle topwijnen in de streek worden nu gemaakt in kelders met temperatuurcontrole waardoor de gisting helemaal wordt voltooid zoals dat voor de meeste moderne wijnen het geval is. Er blijft dan ook geen restsuiker en geen CO2 over in de fles.

Tegelijk zien we een heropleving van de parelende wijn, maar dan wel van het natuurlijke type. Producenten zoals Dirk Niepoort erkennen de aanstekelijke charme van een witte wijn met mooie zuren en een lichte sprankeling. Ze maken zo een wijn die helemaal past in de mode van wat de natuurwijnmakers Pet Nat noemen, een Pétillant Naturel. De geschiedenis herhaalt zich dus gewoon.

Een typisch beeld van de regio is dat van de aanplant van wijnstokken in pergolavorm. In elk achtertuintje in Vinho Verde vind je inderdaad nog deze 

‘wasdraadconstructies’ waarbij de stokken tot bijna 2 meter boven de grond worden geleid. 

Dit was vroeger een heel gebruikelijke manier om de grond optimaal te benutten. Je kon op die manier onder je wijnstokken ook nog wat kolen en aardappelen telen.

Voor de kwaliteitswijnen van vandaag worden de stokken anders opgeleid en veel strenger gesnoeid om zo met lage rendementen de nodige concentratie in het druivensap te krijgen.

2 kleine stadjes in de vallei van de Minho, Monçao en Melgaço, worden van oudsher erkend als de bron van de beste wijnen. Terwijl in de rest van de Vinho Verde de wijngaarden zijn aangeplant met een mix van soms wel 10 of meer verschillende druivenrassen, zijn de beste percelen in het noorden exclusief voorbehouden voor de Alvarinho. De stokken staan hier op een hoogte tussen 100 en 250m. Op de steilere hellingen wordt terrasbouw toegepast.